Doradztwo zawodowe

PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO

 realizowany w  roku szkolnym 2018/2019  i 2019/2020

 

Program przyjęty do realizacji

na Radzie Pedagogicznej w dniu 30 sierpnia 2018 roku

 

 

Podstawa prawna:

• Roz. Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 sierpnia 2018r. w sprawie doradztwa zawodowego ( Dz. U. z 2018r., poz. 1675),
• Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 . – Prawo Oświatowe (Dz.U. z 2017 r. Poz.59),
• Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Przepisy Wprowadzające Ustawę – Prawo Oświatowe (Dz.U. z 2017 r. Poz. 60),
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli,
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno –

           pedagogicznej   w   publicznych   przedszkolach,   szkołach   i  placówkach,

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 marca 2017 r. w  sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół,
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej  z dnia 21 maja 2001 r. i ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. z 2001 nr 61, poz. 624 z późn. zm.)

 

 

 

 

WSTĘP I PODSTAWOWE POJĘCIA Z ZAKRESU ORIENTACJI, PORADNICTWA I DORADZTWA ZAWODOWEGO

 

W procesie edukacji doradztwo i orientacja zawodowa wpisują się w plan wychowawczo-profilaktyczny szkoły. Do funkcji doradztwa zawodowego zalicza się: kierowanie, doradzanie, sugerowanie, pomaganie w wyborze takiej ścieżki edukacyjno-zawodowej, która zagwarantuje pełny rozwój osobowy, czyli samorealizację. Dlatego też zadaniem doradztwa zawodowego  jest pomóc uczniom w przygotowywaniu się do trafnego wyboru szkoły i  odpowiedniego profilu kształcenia i  zawodu , który powinien być gwarancją życiowego sukcesu.  Charakter doradztwa zawodowego sprowadza się do tego, że w pełni jest respektowana i doceniana autonomia i indywidualność jednostki. W oparciu o uzyskaną wiedzę na temat posiadanych cech charakteru, zdolności, zainteresowań , predyspozycji zawodowych, stanu zdrowia przedstawia się uczniowi informacje o możliwościach dalszego kształcenia.

WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO obejmuje ogół działań podejmowanych przez szkołę w celu przygotowania uczniów do wyboru zawodu i kierunku kształcenia. System określa:

- role i zadania nauczycieli w ramach rocznego planu działań,

- metody i formy pracy.

- czas i miejsce realizacji zadań,

- oczekiwane efekty.

 

ORIENTACJA ZAWODOWA obejmuje wszystkie działania wychowawcze szkoły, rodziców i innych osób, grup i instytucji mające na celu przygotowanie młodzieży do planowania kariery zawodowej, której ważnym elementem jest podejmowanie kolejnych decyzji wyboru szkoły i zawodu.

 

DORADZTWO ZAWODOWE obejmuje świadczenie pomocy w dokonywaniu kolejnych decyzji wyboru szkoły, zawodu lub pracy w formie indywidualnej porady zawodowej, poprzez analizę pola problemowego ucznia i udzielanie informacji zawodowych, podawanie wskazówek, sugestii oraz instrukcji.

 

INFORMACJA ZAWODOWA obejmuje zbiory danych potrzebnych uczniowi do podejmowania kolejnych decyzji zawodowych związanych z zatrudnieniem. Zakres treści, metod i kanały przekazywanych informacji są dostosowane do etapu rozwoju zawodowego ucznia oraz rodzajów podejmowanych decyzji.

 

PORADNICTWO ZAWODOWE obejmuje system długofalowych i wieloetapowych działań wychowawczych towarzyszących uczniowi w trakcie rozwoju zawodowego. Obejmuje ono całokształt zadań związanych z udzielaniem uczniom i dorosłym pomocy w planowaniu, tworzeniu i rozwoju kariery zawodowej, przynoszącej jednostce satysfakcję i zawodowy sukces.

 

 

 

CHARAKTERYSTYKA PLANU DZIAŁAŃ

 

Plan realizowany jest wśród uczniów klas VII-VIII szkoły podstawowej. Działania prowadzone w ramach orientacji zawodowej zaplanowane są na dwa lata szkolne. W ciągu roku szkolnego prowadzone będą warsztaty zawodoznawcze, na których uczniowie poznają:

• siebie, swoje mocne i słabe strony, zainteresowania, zdolności, predyspozycje, czynniki, jakie należy brać pod uwagę przy wyborze przyszłego zawodu i szkoły,

 

• młodzież zapozna się z zawodami istniejącymi na rynku pracy – uczniowie poznają jakie czynności wykonuje osoba reprezentująca dany zawód, jakie są wymagania

•  omawiane  będą  przeciwwskazania  zdrowotne  przy  wyborze  zawodu	(stąd  spotkanie
z higienistką szkolną lub lekarzem medycyny pracy),
• organizowane będą wyjścia na dni otwarte do szkół ponadpodstawowych

• nauczyciele szkół średnich (dyrektorzy) zapraszani będą na spotkania z młodzieżą (przedstawią oferty szkół, kierunki kształcenia, zasady naboru, zaprezentują foldery, ulotki,

broszury, przedstawią pokazy multimedialne)

• współpraca z poradnią psychologiczno – pedagogiczną w organizowaniu działań zawodoznawczych (warsztaty prowadzone przez pracowników poradni),
• ankiety – test skłonności zawodowych, test zainteresowań
• zajęcia z młodzieżą prowadzone przez pedagoga i wychowawców (zapoznanie z zasadami rekrutacji do szkół, kierunkami, terminem składania kwestionariuszy, rozdanie

kart z terminami, omówienie punktacji za poszczególne przedmioty, poinformowanie o dokumentach jakie są potrzebne do przyjęcia do szkoły)

• zapoznanie uczniów z elektronicznym naborem, podanie uczniom stron internetowych z informacjami o szkołach i zasadach rekrutacji

 

Działania zawarte w programie realizowane są przez  doradcę zawodowego  w wymiarze 1 godz. miesięcznie oraz wychowawców  w ramach: lekcji wychowawczych, lekcji przedmiotowych oraz wycieczek. Również działania zawodoznawcze realizowane są na dodatkowych spotkaniach prowadzonych przez specjalistów: doradców zawodowych

pracujących w Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej, Powiatowym Urzędzie Pracy w Nowym Mieście Lub., itp

 

 

 

 

REALIZOWANE TREŚCI PROGRAMOWE DORADZTWA ZAWODOWEGO

 

OBSZAR 1

Poznanie własnych zasobów, m.in.: zainteresowań, zdolności i uzdolnień, mocnych i słabych stron jako potencjalnych obszarów do rozwoju, ograniczeń, kompetencji (wiedzy, umiejętności i postaw), wartości, predyspozycji zawodowych, stanu zdrowia.

 

OBSZAR 2

Świat zawodów i rynek pracy, m. in. : poznanie zawodów, wyszukiwanie oraz przetwarzanie informacji o zawodach i rynku pracy, umiejętność poruszania się po nim, poszukiwanie i utrzymanie pracy.

 

OBSZAR 3

Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie, m. in. : znajomość systemu edukacji i innych form uczenia się, wyszukiwanie oraz przetwarzanie informacji o formach i placówkach kształcenia, uczenie się przez całe życie.

 

OBSZAR 4

Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno- zawodowych, m. in. : planowanie ścieżki edukacyjnej i zawodowej z przygotowaniem do zdobycia doświadczenia zawodowego oraz refleksji nad nim, podejmowanie i zmiany decyzji dotyczących edukacji i pracy, korzystanie z całożyciowego poradnictwa kariery

 

 

 

 

 

 

CELE PROGRAMU

 

• Przygotowanie uczniów do świadomego wyboru zawodu zgodnie z ich zainteresowaniami i możliwościami.
• Kształtowanie  postawy  przedsiębiorczości  i  aktywności  wobec  pracy  (aktywizacja

       zawodowa).

• Rozbudzanie aspiracji zawodowych i motywowanie do działania.
• Kształtowanie  umiejętności  analizowania  swoich  cech  osobowości  w  aspekcie  wyboru  zawodu.
• Dostarczanie informacji o zawodach, wymaganiach rynku pracy, o systemie szkolnictwa ponadpodstawowego
• Kształtowanie umiejętności pracy w zespole, komunikatywności, zaangażowania.
• Kształtowanie szacunku do pracy.
• Kształtowanie umiejętności podejmowania decyzji.

 

cele szczegółowe:

 

 

w obszarze POZNANIE SIEBIE uczeń:

 

• rozpoznaje i analizuje swoje zasoby (zainteresowania, zdolności, uzdolnienia, mocne i słabe strony kompetencji, predyspozycje zawodowe);

 

•    identyfikuje obszary do rozwoju i określa swoje ograniczenia w kontekście planowania kariery zawodowej;

 

• konfrontuje swój system wartości z wartościami pracy i wartościami istotnymi dla określonych zawodów.

 

 

 

w obszarze ŚWIAT ZAWODÓW I RYNEK PRACY uczeń:

 

• wyszukuje i analizuje informacje na temat zawodów;

 

• charakteryzuje zawody oraz drogi dojścia do poszczególnych zawodów;

 

• konfrontuje swoje zainteresowania i predyspozycje z wymaganiami rynku pracy i oczekiwaniami pracodawców;

 

• dokonuje autoprezentacji jako niezbędnej umiejętności w rozmowie o pracę;

 

• uzasadnia znaczenie pracy w życiu człowieka.

 

 

 

 

w obszarze RYNEK EDUKACYJNY I UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE uczeń:

 

• charakteryzuje strukturę systemu edukacji;

 

• analizuje ofertę szkolnictwa ponadpodstawowego i wyższego pod kątem możliwości dalszego kształcenia;

 

• analizuje kryteria rekrutacji do wybranych szkół w kontekście rozpoznanych zasobów własnych;

 

• analizuje znaczenie uczenia się przez całe życie.

 

 

w obszarze PLANOWANIE WŁASNEGO ROZWOJU I PODEJMWOANIE DECYZJI EDUKACYJNO – ZAWODOWYCH uczeń:

 

• ustala cele i plany edukacyjno – zawodowe w oparciu o swoje potrzeby i aspiracje;

 

• analizuje alternatywne ścieżki swojej kariery zawodowej, uwzględniające konsekwencje podjętych wyborów;

 

• identyfikuje osoby i instytucje wspomagające planowanie kariery.

 

ZADANIA PRZY REALIZACJI PROGRAMU

 

 

• Gromadzenie, aktualizacja i udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych przez szkolnego doradcę zawodowego.
• Wskazywanie osobom zainteresowanym (młodzieży, rodzicom, nauczycielom) źródeł dodatkowej, rzetelnej informacji na temat ofert szkół).
• Udzielanie indywidualnych porad edukacyjnych i zawodowych uczniom i ich rodzicom.

 

• Prowadzenie grupowych zajęć aktywizujących, wspierających uczniów w świadomym planowaniu kariery i podjęciu roli zawodowej.
• Kierowanie w sprawach trudnych, do specjalistów: doradców zawodowych w poradniach psychologiczno-pedagogicznych i urzędach pracy.
• Wspieranie rodziców i nauczycieli w działaniach doradczych poprzez organizowanie spotkań

 

 

 

 

                                                   FORMY REALIZACJI         

 

 

1. Poradnictwo zawodowe w ramach pracy z uczniami obejmuje:

 

• Poznawanie siebie, zawodów.

 

• Autodiagnozę preferencji i zainteresowań zawodowych.

 

• Analizę potrzeb rynku pracy i możliwości zatrudnienia na rynku pracy.

 

• Indywidualną pracę z uczniami mającymi problemy z wyborem szkoły i zawodu.

 

• Pomoc w planowaniu rozwoju zawodowego.

 

• Konfrontowanie samooceny uczniów z wymaganiami szkół i zawodów.

 

• Pomoc w wyborze i nabywaniu kwalifikacji zawodowych.

 

• Przygotowanie do samodzielności w trudnych sytuacjach życiowych:

 

• Egzamin, poszukiwanie pracy, podjęcie roli pracownika, zmiana zawodu, z adaptacją do nowych warunków, bezrobocie.

 

 

2. Praca z rodzicami dotyczy pedagogizacji oraz sfery informacyjnej. Zajęcia dla rodziców  mają na celu udzielenie im pomocy w wyborze dalszej drogi kształcenia ich dzieci.

 

Praca z rodzicami obejmuje także:

 

• Zajęcia psychoedukacyjne służące wspomaganiu rodziców w procesie podejmowania decyzji edukacyjnych i zawodowych przez ich dzieci.
• Włączanie rodziców, jako przedstawicieli różnych zawodów, do działań informacyjnych szkoły.
• Przedstawienie aktualnej i pełnej oferty edukacyjnej szkolnictwa na różnych jego poziomach.

 

• Indywidualną pracę z rodzicami uczniów, którzy mają problemy: zdrowotne, emocjonalne, decyzyjne, intelektualne, rodzinne itp.
• Gromadzenie, systematyczna aktualizacja i udostępnianie informacji edukacyjnozawodowej.

 

 

3. Praca z nauczycielami obejmuje realizację programu i wspólne nakreślenie dalszego kierunku pracy z rodzicami i młodzieżą.

 

• Zapoznanie z programem

 

• Diagnoza klasy

 

• Wprowadzenie treści doradztwa do planów pracy

 

• Pedagogizowanie rodziców podczas spotkań indywidualnych i zebraniach klasowych

 

                      

METODY PRACY

 

 

 

• Pogadanki
• Warsztaty zawodoznawcze
• Spotkania zawodowe
• Ankiety
• Konkursy
• Rozmowa doradcza
• Poradnictwo indywidualne i grupowe
• Lekcje wychowawcze

 

 

 

 

WSPÓŁPRACA Z RODZICAMI

 

• Prezentacja założeń pracy informacyjno- doradczej szkoły na rzecz uczniów
• Włączanie rodziców jako przedstawicieli różnych zawodów do działań z zakresu poradnictwa zawodowego
• Uświadomienie rodzicom ich wpływu na decyzje edukacyjno- zawodowe ich dzieci. Rodzic  jako pierwszy doradca zawodowy swego dziecka
• Przedstawienie aktualnej oferty edukacyjnej szkolnictwa ponadpodstawowego
• Konsultacje z rodzicami uczniów, którzy mają różnorodne problemy.

 

 

 

EFEKTY

 

 

 

1. 1. Kształtowanie aktywności zawodowej młodzieży (uczniowie znają świat pracy, samodzielnie planują ścieżkę własnej kariery zawodowej, sprawnie poruszają się po rynku pracy)
2. 2. Pomoc rodzinie w kształtowaniu określonych postaw i zachowań związanych z planowaniem kariery zawodowej ich dzieci
   3. Dostęp do informacji zawodowej dla uczniów, nauczycieli oraz rodziców ( klienci wiedzą gdzie szukać informacji na temat)
   4. Świadome, trafniejsze decyzje edukacyjne i zawodowe
3. 5. Mniej niepowodzeń szkolnych, zniechęcenia, porzucania szkoły a potem pracy, jako konsekwencji niewłaściwych wyborów.
   6. Utworzenie na terenie szkoły bazy informacji edukacyjnej i zawodowej oraz zapewnienie jej systematycznej aktualizacji.

 

 

EWALUACJA PROGRAMU

 

Ewaluacja służy ocenie skuteczności funkcjonowania wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego, odnosi się do wszystkich działań, skierowanych do młodzieży: udzielanej informacji, rozmów indywidualnych, pracy grupowej. Zespół wychowawczy po przepracowanym roku przeprowadzi ankietę ewaluacyjną, której  celem będzie pozyskania informacji zwrotnej na temat jakości oferowanej pomocy doradczej w szkole. Systematyczna ocena efektów pracy, analiza ilościowa i jakościowa ankiet i opracowanie wyników, spowodują, że uzyskane informacje zwrotne uwypuklą słabe i mocne punkty oferowanych usług doradczych i będą cenną wskazówką w procesie ich ulepszania

 

 

Roczny Plan Pracy Doradcy Zawodowego

w roku szkolnym 2018/2019

OBSZAR DZIAŁAŃ	TERMIN	UWAGI
PRACA SAMODZIELNA
Organizacja stanowiska pracy	Wrzesień 2018r
Opracowanie Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego.	Wrzesień 2018
Opracowanie Rocznego Plany Pracy	Wrzesień 2018
Doskonalenie własnego warsztatu pracy	Cały rok
Analiza potrzeb doradczych (konsultacje z Dyrektorem, wychowawcami, Pedagogiem)	Wrzesień/ październik 2018
Systematyczne gromadzenie i aktualizowanie informacji edukacyjnych i zawodowych	Cały rok
Wzbogacanie wyposażenia warsztatu pracy doradcy zawodowego	Cały rok
Sporządzanie sprawozdań z pracy doradczej	Styczeń 2019
Uczestnictwo w Targach Edukacyjnych	II semestr
Utworzenie w szkolnej bibliotece Kącika Informacji Zawodowej. Gromadzenie materiałów dotyczących informacji zawodowej (prasa, informatory itp.)	I semestr
Przygotowanie programu i organizacja „Tygodnia Karier” w szkole	II semestr
PRACA Z UCZNIEM
Promocja działań doradcy zawodowego na terenie szkoły (strona internetowa szkoły, indywidualne rozmowy itp.).	Wrzesień 2018
Diagnozowanie oczekiwań i zapotrzebowania uczniów na informacje edukacyjne i zawodowe oraz pomoc w planowaniu kształcenia i kariery zawodowej	Wrzesień/ październik 2018
Udostępnianie uczniom informacji edukacyjnych i zawodowych.	Cały rok
Prowadzenie grupowych zajęć z doradztwa zawodowego w klasach VII i VIII- 10 godzin /klasa	Cały rok
Prowadzenie indywidualnych konsultacji dla uczniów związanych z samopoznaniem oraz wyborem szkoły i zawodu , wejście na  rynek pracy	Cały rok
Organizowanie spotkań z przedstawicielami szkół ponadpodstawowych, instytucji rynku pracy, pracodawcami, absolwentami, pracownikami PUP  itp.	Cały rok
Spotkanie  z lekarzem medycyny pracy- Stan zdrowia, a wybór zawodu. Czy mają coś wspólnego?	I semestr
Wyjścia uczniów na Targi Szkolne
Analiza losów  absolwentów
PRACA Z RODZICAMI
Promocja działań doradcy zawodowego (informacje na stronie internetowej szkoły, indywidualne rozmowy itp.).	Wrzesień/październik 2018
Udostępnianie rodzicom informacji edukacyjnych i zawodowych	Cały rok
Prowadzenie indywidualnych rozmów z zakresu działań doradcy zawodowego	Cały rok
Spotkanie z rodzicami. Świadomy wybór- dobry wybór.	II semestr
PRACA Z NAUCZYCIELAMI
Promocja działań doradcy zawodowego (informacje na stronie internetowej szkoły, indywidualne rozmowy itp.)	Cały rok
Udostępnianie wychowawcom informacji edukacyjnych i zawodowych	Cały rok
Prowadzenie indywidualnych konsultacji dla nauczycieli, wychowawców z zakresu doradztwa zawodowego	Cały rok
Współpraca w tworzeniu i zapewnieniu ciągłości działań z zakresu doradztwa edukacyjnego i zawodowego	Cały rok
Koordynowanie działalności informacyjno-doradczej prowadzonej przez szkołę	Cały rok
Promocja szkoły	Cały rok

 

 

Opracowała

 

 

/-/ Irena Światkowska